શૂન્યમય

જે આંખોથી હું અંજાઈ ગઈ હતી,

તેનો સંપૂર્ણ નશો ઉતારી દીધો...

જે વાતોમાં હું ખોવાઈ ગઈ હતી,

ગમ ખાઈને તે દરેકને વીસરાઈ ચુકી...

જે યાદોમાં આખી જીંદગી જીવી,

તેને ભૂંસીને એ જીંદગીને જ મારી નાખી... 

જે સ્મિતથી મારું હૈયું છલકાતું હતું,

તેને નયન નીતરતા આંસુમાં ઓગાળી દીધું...

જે નામ માત્રથી ચેહરાનો રંગ ઉડી જતો,

તેને છુપાવા એક નકાબ ઓઢી લીધો...

એમને ભૂલી ગયાનું જે ગુમાન હતું,

એ એક જ ક્ષણમાં ભાંગી પડ્યું...

ને જે શૂન્યમાંથી આગળ વધવાની શરૂઆત કરી,

અંતે એ જ શૂન્યે પાછી આવી ઉભી રહી...

- જૈવિકા ડાભી 

મૂલ્યાંકન

જન્મ થયો ને દુનિયાને  નરી આંખે જોઈ પણ નહોતી,

ને મારું મૂલ્યાંકન થયું કે હું મારા પિતા સમાન દીઠું છું...

હજી તો આ કપરી ધરા પર ડગ માંડ્યા પણ નહોતા,

ને મારું મૂલ્યાંકન થયું કે હું મારી માતાની છવી  છું...

કલમ લઈને કાપીમાં 'ક' ઘૂંટતા શીખી પણ નહોતી,

ને મારું મૂલ્યાંકન થયું કે હું મહાન બુદ્ધિજીવી બનીશ...

દુનિયાદારી સમજવાના જ્યાં હું પ્રયાસ કરતી હતી,

ને મારું મૂલ્યાંકન થયું કે હું એકદમ નાસમજ છું...

અન્ય સ્ત્રીની જેમ સોળ શ્રુંગાર તો શું કર્યું,

ને મારું મૂલ્યાંકન થયું કે હું બહુ ગર્વિષ્ઠ છું...

સામાન્ય માનવીની જેમ જીવનસાથીનું શમણું જ જોયું,

ને મારું મૂલ્યાંકન થયું કે હું ચરિત્રહીન છું...

સંબંધોને લાગણી અને  ચતુરાઈથી જોતરતી હતી,

ને મારું મૂલ્યાંકન થયું કે હું દંભી છું...

ઘડીએ ઘડીએ ને ઠેર ઠેર મારું મૂલ્યાંકન કરાયું,

પરંતુ મારા મનની વાત જાણી લઉં એ કોઈને ન સમજાયું...

ને જયારે જયારે મારું મૂલ્યાંકન કરાયું,

ત્યારે ત્યારે મારું સ્વમાન છે હણાયું...